Samenvatting
In Requiem voor de eerste generatie staan de veranderingen van het ritueel centraal, zowel die bij migranten als die in de Nederlandse cultuur. Zijn onder migranten de instandhouding van de eigen uitvaartrituelen en de voorkeur om uiteindelijk `thuis te worden begraven puur uitingen van respect voor de eigen cultuur? Is bijvoorbeeld de manier waarop het laatste afscheid wordt uitgevoerd tekenend voor de mate waarin iemand zich in Nederland thuis heeft gevoeld en heeft aangepast aan de Nederlandse samenleving?

Hoe gaan allochtone Nederlanders om met de dood, hun eigen dood, die van anderen, die van degenen die net zo zijn als zij en van degenen die niet net zo zijn als zij? De jaren gaan voorbij, de eerste generatie verdwijnt geleidelijk, uit het Rifgebergte of Anatolië of van overzee gekomen om haar arbeidskracht te verkopen in de mijnen of de fabrieken in Nederland, begint die nu terug te stromen, als een golf die in schuim is uiteengespat, die alles gegeven heeft en alleen nog maar weg hoeft te wezen. Of zoals die Kollumer kat bij Lewis Carroll die geleidelijk verdwijnt, alleen zijn grijns blijft nog een poosje hangen, terwijl de rest al weg is.

Ze verdwijnen. We hebben ze nauwelijks gekend. Het is nu tijd om een requiem te componeren voor die eerste generatie buitenlanders in Nederland.


In Requiem voor de eerste generatie staan de veranderingen van het ritueel centraal, zowel die bij migranten als die in de Nederlandse cultuur. Zijn onder migranten de instandhouding van de eigen uitvaartrituelen en de voorkeur om uiteindelijk `thuis te worden begraven puur uitingen van respect voor de eigen cultuur? Is bijvoorbeeld de manier waarop het laatste afscheid wordt uitgevoerd tekenend voor de mate waarin iemand zich in Nederland thuis heeft gevoeld en heeft aangepast aan de Nederlandse samenleving?

Hoe gaan allochtone Nederlanders om met de dood, hun eigen dood, die van anderen, die van degenen die net zo zijn als zij en van degenen die niet net zo zijn als zij? De jaren gaan voorbij, de eerste generatie verdwijnt geleidelijk, uit het Rifgebergte of Anatolië of van overzee gekomen om haar arbeidskracht te verkopen in de mijnen of de fabrieken in Nederland, begint die nu terug te stromen, als een golf die in schuim is uiteengespat, die alles gegeven heeft en alleen nog maar weg hoeft te wezen. Of zoals die Kollumer kat bij Lewis Carroll die geleidelijk verdwijnt, alleen zijn grijns blijft nog een poosje hangen, terwijl de rest al weg is.

Ze verdwijnen. We hebben ze nauwelijks gekend. Het is nu tijd om een requiem te componeren voor die eerste generatie buitenlanders in Nederland.
Recensie(s)




Verhalenbundel van negen Nederlands/allochtone auteurs over dood en rouw, verschenen in de Oxfam Novib reeks (www.oxfamnovib.nl ). In deze reeks krijgen schrijvers uit niet-westerse landen een podium met als doel de betrokkenheid van lezers bij niet-westerse landen en culturen te verhogen. De Marokkaans/Nederlandse samensteller Laroui [1960] heeft werk bijeengebracht van auteurs van uiteenlopende afkomst, zoals Iran, Marokko, China, Suriname, Turkije en Liberia. Kader Abdolah, Abdelkader Benali, Halil Gur, Henna Goudzand Nahar, Rashid Novaire, Ellen Ombre, Ibrahim Selman en Vamba Sherif schreven een requiem voor hun vader of moeder. Hun ouders beho(o)r(d)en tot de eerste generatie buitenlanders in Nederland die nu langzaam aan het uitsterven is. De verhalen gaan over de ouders, over de relatie met hen of over de dood. Het resultaat is een prettig leesbare en aantrekkelijke bundel met intieme en warme verhalen. In vergelijking met de doorsnee verhalenbundel is de kwaliteit uitzonderlijk hoog. Voor een groot (multicultureel) publiek. Vrij kleine druk.

Annemiek Buijs