Dementie hangt als een doem boven onze vergrijzende samenleving. Ten onrechte, stelt Kirsten Emous in dit baanbrekende boek. Dementie is namelijk vooral een lichamelijke ziekte die kan worden bestreden door meer aandacht aan hart en vaten te wijden. Nederlandse onderzoekers lopen al langer voorop bij die nieuwe aanpak.
Kirsten Emous ging op onderzoek toen haar tante Annemarie ongekend snel aftakelde. Waarom had ze het niet zien aankomen? Ze besloot haar tante door de doolhof van dementie te volgen. Ze leerde over het verband tussen schade aan de hersenen en symptomen van dementie, hoe het geheugen en het bewustzijn functioneren, welke soorten (erfelijke) dementie er zijn en welke symptomen op dementie lijken, maar het niet zijn. Ze ontdekte ook welk risico op dementie wij allemaal lopen. Hoge bloeddruk, obesitas en diabetes geven tientallen jaren van tevoren al risico op ouderdomsdementie; één tia kan een keten van hersenschade in gang zetten.
De uiteindelijke conclusies waren verrassend, soms onthutsend. Door alle typen dementie alzheimer te noemen, is decennia lang te weinig aandacht besteed aan hersenschade wegens vervuiling van de vaten. Dit is misschien wel de belangrijkste oorzaak van ouderdomsdementie.
We zijn wél weerbaar tegen deze meest voorkomende vorm van dementie. Doeltreffender zorg voor ouderen, meer voorzorg tegen hart- en vaatziekten, kan de gevreesde ziekte vertragen, op afstand houden. Samenwerking tussen neurologen en vaatspecialisten is daarvoor broodnodig.
Kirsten Emous is wetenschapsjournaliste. Ze oogstte veel lof voor De Loden Mantel (2005), haar kritische studie over (mantel)zorg in Nederland.
De pers over De Loden Mantel:
Laat niets aan duidelijkheid te wensen over -Eén Vandaag
buitengewoon sterk in de analyse -Trouw
fraai en ontnuchterend -de Volkskrant
mooi en soms aangrijpend -NRC Handelsblad