Prentenboekenqqq DeVierWindstrekenqqq

Er leefde eens een oude man met zijn vrouw; hij werd weduwnaar en trouwde opnieuw , maar van de eerste vrouw had hij een meisje overgehouden. De boze stiefmoeder hield niet van haar, sloeg haar en overlegde bij zichzelf hoe ze haar helemaal kon laten verdwijnen. Eens ging de vader op reis. Toen zei de stiefmoeder tegen het meisje: "Ga naar je tante, mijn kind, en vraag haar een naald en een draad om voor jezelf een hemdje te naaien." Maar die tante was de Baba Jaga Knokig Bot.

Een Russisch volksverhaal in prentenboekvorm. Tishka is de zoon van een oud Russisch echtpaar. Baba Jaga, een Russische heks die kinderen opeet, lokt Tishka mee naar haar huis. Baba Jaga's dochter moet hem in de oven bakken, maar Tishka is slim en stopt haar in de oven. 's Avonds eet Baba Jaga haar eigen dochter met veel smaak op. Als ze dat ontdekt wil ze Tishka alsnog pakken, maar met hulp van overvliegende ganzen weet Tishka aan haar te ontkomen. Het bijzondere aan dit boek zijn de illustraties. Ze zijn geinspireerd door oude Russische houtsneden. Het zijn zwartomlijnde 'grove', fel ingekleurde gouache-tekeningen. Ze zijn omkaderd, vaak wordt het kader speels doorbroken. De tekst staat links omringd door illustraties in een kader afgedrukt. De tekst leent zich uitstekend tot voorlezen of vertellen. Sterk, wensvervullend verhaal waarin het kwade gestraft en het goede beloond wordt. De omslagillustratie komt niet geheel overeen met de inhoud van dit verhaal, maar slaat op de inleiding die over Baba Jaga gaat. Mooi voorleesverhaal in bijzondere uitvoering voor kinderen vanaf ca. 6 jaar.

Het meisje was echter niet dom en ging eerst naar haar eigen tante. "Dag, tante." - "Dag, kindje. Waarom ben je gekomen?" - "Moeder stuurt me naar haar zuster, om daar een naald en een draad te vragen - ik moet er een hemdje mee naaien." Toen gaf de tante haar deze raad: "Daar zal een berkenboompje in je ogen slaan, nichtje - bind er een lintje om. Een poort zal daar knarsen en dichtslaan - giet wat olie op de scharnieren. Daar zullen honden je aanvallen - gooi hun brood toe. Daar zal een kater je ogen willen uitkrabben - geef hem wat ham."

Het meisje ging op weg; ze liep en liep en kwam bij een hutje; en daarin zat de Baba Jaga Knokig Bot te weven. "Goedendag, tantetje." - "Goedendag, nichtje." - "Moeder stuurt me om u een naald en een draad te vragen - ik moet een hemdje naaien." - "Goed. Ga intussen zitten weven." Het meisje zette zich aan het weefgetouw, maar de Baba Jaga ging naar buiten en zei tegen haar dienstmeid: "Ga het badhuis stoken, en was mijn nicht zoals het hoort. Morgen wil ik mijn ontbijt met haar doen." Het meisje zat er meer dood dan levend bij, en smeekte de meid: "Goede vrouw, steek minder hout in brand, giet er water overheen en breng het water in een zeef." En ze gaf haar een doekje ten geschenke.

Intussen stond de Baba Jaga te wachten; ze ging naar het raam en vroeg: "Weef je, nichtje, weef je, liefje?" - "Ik weef, tantetje, ik weef, lieve." De Baba Jaga ging weer weg van het raam. Maar het meisje gaf ham aan de kater en vroeg hem: "Is het mogelijk hier weg te komen?" - "Daar heb je een kam en een handdoek," zei de kater. "Neem ze en loop hard. De Baba Jaga zal je achterna komen, maar dan moet je je oor op de grond leggen en luisteren of ze dichtbij is. Werp in dat geval eerst de handdoek op de grond - die wordt een brede, brede rivier. En als de Baba Jaga de rivier oversteekt en je blijft achtervolgen, moet je weer je oor op de grond leggen. Wanneer je dan hoort dat ze al dichtbij is, gooi je de kam weg - hij wordt een dicht, dicht bos; daar komt ze niet doorheen."

Het meisje nam de handdoek en de kam en liep weg. De honden wilden haar bijten, maar zij wierp hun brood toe, en ze lieten haar gaan. De poort wilde dichtslaan, maar ze goot olie op de scharnieren, en ze liet haar gaan. De berkenboom wilde haar de ogen uitsteken, maar zij bond er een lintje om, en de berk liet haar gaan. Intussen zat de kater aan de weefstoel, en haalde de draden meer door elkaar dan dat hij weefde. De Baba Jaga kwam bij het raam en vroeg: "Weef je, nichtje, weef je, liefje?" - "Ik weef, tante, ik weef, lieve," antwoordde de kater met een grove stem.

De Baba Jaga snelde de hut in en zag dat het meisje weg was. Ze sloeg de kater en schold hem uit omdat hij het meisje niet haar ogen had uitgekrabd. "Hoe lang dien ik je nu al," zei de kater, "en je hebt me zelfs geen beentje gegeven, maar van haar heb ik ham gekregen." De Baba Jaga raasde tegen de honden, tegen de poort, tegen de berk en tegen haar dienstmeid, ze schold ze uit en sloeg ze. Maar de honden zeiden: "Hoe lang dienen we je nu al niet, en je hebt ons zelfs geen aangebrand korstje toegeworpen, maar zij heeft ons brood gegeven." De poort zei: "Hoe lang dien ik je nu al niet, en je hebt zelfs geen water op mijn scharnieren gegoten, maar zij heeft er olie op gedaan." De berk zei: "Hoe lang dien ik je nu al, en je hebt nooit ook maar een draadje om me heen gedaan, maar zij heeft een lintje om me gebonden." En de meid zei: "Hoe lang dien ik je nu al niet, en je hebt me zelfs geen vodje gegeven; maar zij heeft me een doekje cadeau gedaan."

Baba Jaga Knokig Bot ging vlug in een vijzel zitten, dreef die aan met de stamper, veegde haar sporen uit met de bezem en snelde achter het meisje aan. Maar dit legde haar oor op de grond en hoorde dat de Baba Jaga haar achtervolgde en al dichtbij was. Toen nam ze de handdoek, wierp die op de grond, en er ontstond een brede, brede rivier. De Baba Jaga reed tot aan de rivier en knarsetandde van woede. Ze keerde naar huis terug, nam haar ossen mee en dreef ze naar de rivier. De ossen dronken de hele rivier leeg, en de Baba Jaga hervatte de achtervolging. Het meisje legde haar oor op de grond en hoorde dat de Baba Jaga dichtbij was. Toen wierp ze de kam op de grond en deze werd een schrikwekkend dicht bos. De Baba Jaga begon er aan te knagen, maar hoe hard ze ook knaagde, ze kon er niet doorkomen.

Intussen was de oude man thuisgekomen. Hij vroeg: "Waar is mijn dochter?" - "Ze is naar haar tante gegaan," zei de stiefmoeder. Een beetje later kwam ook het meisje er hard aanlopen. "Waar ben je geweest?" vroeg haar vader. "Ach, vadertje," zei ze, "zo en zo - moedertje heeft me naar tante gezonden om een naald en een draad te vragen - ik moest een hemdje naaien. Maar die tante is de Baba Jaga, en ze wilde me opeten." - "Hoe ben je weggekomen, dochtertje?" - "Dat is zo gegaan..." vertelde het meisje. En toen de oude man alles had vernomen, werd hij zo boos op zijn vrouw dat hij haar doodschoot.

*
Baba JagaSamenvattingEen Russisch volkssprookje over een heks. Een slechte stiefmoeder stuurt haar stiefdochter naar haar zus - de heks Baba Jaga Knokig Bot. Het meisje gaat echter eerst naar haar eigen tante en van haar krijgt ze goede raad. Daardoor weet ze te ontsnappen aan de gemene heks. Lees het verhaal
ToelichtingBaba Jaga is in de Slavische mythologie een soort heks. Zij is de wilde vrouw, de donkere dame en meesteres der magie. Ze wordt ook gezien als een bosgeest, aan het hoofd van scharen geesten.

Baba wordt weergegeven als een heks die door de lucht vliegt in een mortier waarbij ze de vijzel als roer gebruikt en de sporen die ze achterlaat met een bezem van zilverberkenhout uitveegt. Haar hut staat op een paar kippenpoten en kan daardoor ronddraaien of dansen. Haar tuinhek is gemaakt van menselijke botten met schedels er bovenop. Het sleutelgat van haar voordeur is een mond gevuld met scherpe tanden. In een andere legende zorgt een toverspreuk ervoor dat het huis stil blijft staan en de deur onthult: Keer je rug naar het bos, je voorkant naar mij.

Baba Jaga helpt hen die zuiver van hart zijn en eet de zielen van hen die haar onvoorbereid en met onreine geest bezoeken. Er wordt gezegd dat zij de beschermgeest van de fontein van het levenswater is.

Volgens sommige versies van de legende wordt Baba Jaga elke keer dat haar een vraag wordt gesteld een jaar ouder. Hierdoor wordt ze vaak afgebeeld als een norse oude vrouw. Ze is gefrusteerd en boos omdat haar zoveel vragen worden gesteld. Haar enige manier om weer jonger te worden is het drinken van speciale thee die ze van blauwe rozen maakt. Helden die haar blauwe rozen als cadeau schenken mogen een wens doen als beloning voor de hulp.

In één sprookje wordt een jong meisje, Vasilisa, voor een boodschap naar Baba Jaga gestuurd, die haar tot slaaf maakt. De dienaren van de heks - een kat, een hond, een poort en een boom - helpen Vasilisa ontsnappen omdat ze vriendelijk tegen hen is geweest. Uiteindelijk wordt Baba Jaga in een kraai omgetoverd. In een andere versie van dit verhaal moet Vasilisa drie onmogelijke taken volbrengen. Dit lukt haar met behulp van een magische pop die haar moeder haar gegeven heeft. Zie: Wassilissa.

Drie ruiters dienen Baba Jaga: een witte, een rode en een zwarte. Ze noemt hen mijn Lichte Ochtendgloren, mijn Rode Zon en mijn Donkere Nacht.