De belangrijkste ontwikkelingen in de geschiedenis van de politie sinds het begin van de negentiende eeuw. Van de Franse origine van de politie en de politieke strijd om deze politie halverwege de negentiende eeuw in te richten naar de beginselen van de liberale eenheidsstaat, later die eeuw gevolgd door tegensteellingen en spanningen in het bestel als gevolg van zijn reorganisatie onder druk van grote problemen in de ordehandhaving maar ook van de uitbreiding en vernieuwing van de steden. Na de bespreking van de consequenties van de Eerste Wereldoorlog en Troelstra's vergissing voor het politiewezen wordt niet alleen ingegaan op de professionalisering van met name de gemeentepolitie maar ook op de strijd om de macht in het politiebestel in de jaren dertig.

Uiteraard komt de Tweede Wereldoorlog aan de orde en de moeizame doorstart daarna met de ontwikkeling van de verschillende korpsen tot aan de huidige situatie. //

De discussie over de politie in Nederland wordt in hoge mate beheerst door de vraag naar de wijze waarop het politieapparaat moet worden ingebed in het staatsbestel. Dit vraagstuk werd halverwege de negentiende eeuw door Thorbecke niet bevredigend opgelost. Dit had tot gevolg dat, toen rond 1900 het politiebestel onder de druk van allerlei maatschappelijke veranderingen op onderdelen werd aangepast, de tegenstellingen tussen de betrokken diensten en autoriteiten steeds groter werden. In de sociaal, politiek en economisch moeilijke jaren dertig liepen de onderlinge conflicten zelfs uit op een bittere machtsstrijd over de politie. Gedurende de Duitse bezetting werd het politiewezen onder regie van de Höhere SS- und Polizeiführer Rauter wel over de hele linie ingrijpend gereorganiseerd. Deze hervorming werd na de oorlog grotendeels gehandhaafd ook al was het taboe om dit te erkennen. Ondanks grote problemen in de ordehandhaving en de misdaadbestrijding bleek het in de jaren zeventig en tachtig opnieuw onmogelijk om het politiewezen in zijn geheel te moderniseren. Pas met de Politiewet 1993 werd een eerste grote stap in deze richting gezet.