Je hebt mensen die een bepaalde soort postzegels sparen: bloemen bijvoorbeeld, of vogels. Daar lijkt de nieuwe serie kunstboeken „De mens in de kunst" van uitgeverij Het Spectrum wel een beetje op. Het tweede deel in de reeks is pas uitgekomen: „Eten en drinken in beeld", samengesteld en van voortreffelijke inleidingen voorzien door Charles Wentinck.
Elk deel in de serie heeft ofwel één thema of enkele nauw samenhangende thema's tot onderwerp. De uitgeverij wil daarmee aansluiten op een ontwikkeling die ook in verscheidene musea te constateren is, namelijk die van thematische overzichtstentoonstellingen. Dat heeft zo zijn voor en zijn nadelen: aan de ene kant kun je misschien bij meer mensen interesse voor kunst opwekken, aan de andere kant is de keuze van zo'n thema wel erg willekeurig.
Charles Wentinck zegt in zijn inleiding dat het naakt, het landschap en het stilleven tot de thema's in de kunstgeschiedenis behoren die een min of meer gesloten ontwikkeling te zien geven. Voor een onderwerp als „eten en drinken" geldt dat niet; dat kun je vinden in bijvoorbeeld stillevens, getijdenboeken en landschappen. Het komt voor in de Nederlandse schilderkunst van de zeventiende eeuw en bij de impressionisten.
De kunst is van dat eten en drinken door de eeuwen heen ge-
tuige geweest en heeft daarvan verslag gedaan. De Egyptenaren schilderden stillevens van schalen vol vruchten, van vis en wijn. De Etrusken brachten hun drinkgelagen in beeld, de Grieken hun gastmalen. Nederlandse kunstenaars schilderden in de zeventiende eeuw kreeften en oesters, vissen en gevogelte, vruchten en vlees, fluiten en roemers. De impressionisten werden geïnspireerd door caféscènes en feestelijke maaltijden en in onze eeuw kwam Andy. Warhol met zijn Campbell-soepblik.
Wentinck wijdt ook een beschouwen aan de eet- en drinkgewoonten in de loop der eeuwen. De Romeinse legers die Europa veroverden, leefden op gerstepap - van schranspartijen was pas sprake tijdens de vervalperiode van het Romeinse Rijk. De Grieken kenden de knoflook al, brood hadden zij sinds de achtste eeuw voor Christus. De Egyptenaren dronken veel bier, de Grieken en Romeinen wijn. In die eeuwen at men in Europa bonen, soep, vis en wat spek en als het even kon, gebeurde dat met de vingers. Met smaak wordt ook verhaald van de feestmalen in Frankrijk en ltalië tijdens de Renaissance.
Het boek bevat 120 illustraties in kleur en 40 in zwart-wit. Bij de afbeeldingen uit Egypte, Griekenland en van schilderijen van Pieter Brueghel de Oude, Jan Steen, Willem Kalf, Frans Hals Velasquez, Manet, Renoir, Van Oogh („De aardappeleters"), Picasso, Gris, De Chirico, Richard Estes, Andy Warhol en talloze anderen staan uitgebreide verklaringen.