'De inleiding 'De roman in de oudheid' is van de Duitse specialist Niklas Holzberg. Hij vergelijkt de antieke roman met de moderne soap. Dezelfde ingrediënten die de kijkers dag aan dag aan hun tv-toestel kluisteren, blijken ook de hellenistische lezers al te boeien: 'romantiek, gewetenloosheid, intriges, rechtszaken, gevaarlijke reizen, verwoestende ziekten en bijna-dood-ervaringen, weerzien van doodgewaande familieleden en van mensen van wier bestaan men niets had geweten, plus de verplichte happy-ending bij elke ramp.' De studie geeft de leek een overzicht van wat momenteel over de antieke roman bekend is. Holzberg waagt zich zelfs aan een definitie: ,,een volstrekt fictief verhaal, in proza verteld, waarin erotische motieven en een reeks meestal op reis beleefde avonturen de handeling overheersen''. Daardoor wordt het mogelijk het genre af te bakenen tegenover verwante vormen van romaneske literatuur, zoals de utopische en fantastische reizen (voorloper van onze Science & Fantasy), de fictieve biografieën, de historische romans in briefvorm en de vroeg-christelijke literatuur in romanvorm. Holzberg heeft het niet over de Evangelies, hoewel die meer dan één motief met de antieke roman gemeen hebben. Dat komt waarschijnlijk doordat hij weinig opheeft met de theorieën van Reinhold Merkelbach, die de verwantschap van de roman met de mysterie-godsdiensten onderstreept. Toch valt niet te ontkennen dat religieuze elementen in de antieke romans een opmerkelijke rol spelen. In zekere zin zijn al deze avonturen initiaties. Zij confronteren de helden en de lezers met de gevaren van het leven en handelen over grenssituaties van liefde en dood, zoals die ook tot uiting komen in de hellenistische godsdiensten, waarvan het christendom er een is. Juist dat element maakt deze romans ondanks alle verwantschap toch existentiëler dan onze louter escapistische soaps.' (PAUL CLAES in De Standaard 12.11.98).