Hartverscheurend huilen op een trouwerij is ook een zeldzaam verschijnsel. Het verliezen van een spelletje wordt doorgaans sportief opgevat: teleurstelling wordt kinderachtig gevonden. Jaloezie wordt over het algemeen als een verderfelijke emotie gezien. En grote jongens zijn niet bang.

Dat we ons gedrag doorgaans aanpassen aan de norm en en waarden van onze cultuur, behoeft geen betoog. Maar dat deze regels voor gevoelens zo ingrijpend zijn dat ze zelfs onze meest verborgen emoties in belangrijke mate vormen, is zeker geen gemeengoed. In Ik ben niet boos, ik ben verdrietig beschrijft sociaal-psychologe Mariëtte Baanders hoe verstrekkend de gevolgen van emotienormen zijn voor ons gevoelsleven van alledag. Aan de hand van uitgebreid historisch en psychologisch onderzoek, en met behulp van veel verrassend herkenbare praktijkvoorbeelden laat ze zien hoe dikwijls we, zonder dat we dat van onszelf doorhebben, precies datgene voelen wat we menen te moeten voelen. Als we al 'foute' gevoelens bij onszelf opmerken, proberen we die op velerlei manieren zo snel mogelijk van ons af te zetten.

In Ik ben niet boos, ik ben verdrietig laat Mariëtte Baanders op overtuigende wijze zien waarom het belangrijk is dat mensen hun eigen ware gevoelens kennen. Maar hoe onderscheid je sociaal voorgeschreven emoties van oprechte gevoelens? Met behulp van de oefeningen die in het boek zijn opgenomen, kan de lezer zichzelf leren emotioneel bewust in het leven te staan en de eigen gevoelens zonder waardeoordeel toe te laten. Daarnaast geeft Ik ben niet boos, ik ben verdrietig richtlijnen om constructief met verschillende stemmingen om te gaan.

Emoties en hun invloed op ons dagelijks doen en laten worden in onze cultuur ondergewaardeerd. Onderzoek maakt echter duidelijk dat er niet alleen veel normen voor emoties bestaan, maar ook dat we ons gedrag vergaand aan dergelijke normen aanpassen. De auteur deed als sociaal-psychologe promotie-onderzoek naar dit thema en geeft in dit boek een beeld van de verstrekkende gevolgen van heersende normatieve opvattingen met betrekking tot emoties. Ze doet dat aan de hand van voorbeelden, ontleend aan psychologisch onderzoek en beschrijvingen van voor velen herkenbare situaties uit het dagelijks leven. Uit de beschrijvingen wordt duidelijk dat mensen op deze wijze vervreemd raken van hun meest wezenlijke gevoelens. Mensen moeten daarom leren zichzelf en hun gevoelens weer serieus te nemen. Bij dit streven naar 'emotionele oprechtheid' gaat het erom te leren emotionele signalen op te vangen en in gunstige banen te leiden. De auteur biedt een oefenprogramma om het emotioneel bewustzijn te trainen en om constructief met uiteenlopende, vaak sociaal afgekeurde, stemmingen om te gaan (bijvoorbeeld boosheid, jaloezie, angst en verdriet). Een prettig leesbaar boek, waarin actuele wetenschappelijke ontwikkelingen en voor een breed publiek bruikbare kennis op een overtuigende manier worden gecombineerd