De uiterst belangrijke ontmoeting tussen Romeinen en Germanen heeft lange tijd de geschiedenis van Europa bepaald en de uitwerking is tot op onze dag nog te bespeuren. Dankzij het onderzoek van wetenschappelijke archeologen en enthousiaste amateurs vinden we op talloze plaatsen indrukwekkende bewijzen van de vroegste geschiedenis. De historische, materiële en geestelijke nalatenschap der Romeinen aan ons te openbaren leek Rudolf Pörtner een aanlokkelijke taak. Jarenlang reisde hij kriskras door Duitsland: van het amfitheater in Xanten naar de grootste thermenruïnes in Badweiler, van de Porta Praetoria in Regensburg tot de Porta Nigra in Trier. Hij bezocht Romeinse wachttorens, Romeinse wegen, waterleidingen, mijnen en steengroeven, villa's en grafmonumenten. Na intensieve studie van de aanwezige bronnen schreef hij toen „De Romeinen op hun weg naar de Lage Landen", een zeer duidelijk overzicht van de resultaten van in wijde kringen nauwelijks bekende archeologische onderzoekingen. Pörtner slaagde er niet alleen in het zichtbaar gebleven deel van deze erfenis uit het verleden met lichte en betrouwbare hand te voegen in de materiële, geestelijke en culturele wereld van die tijden, maar het lukte hem ook dit alles bij miljoenen weer bewust te maken. Velen die de grootse getuigenissen van het verleden van Rome en Pompeji bekijken, moeten ook eens de prachtige mozaïeken van Keulen, Trier of Nennig in gedachten nemen, of de Drususgracht, de ruïnes van het stadhouderlijk paleis in Keulen, gelegen onder het nieuwe raadhuis, en de ruïnes in ons eigen land.