Beter luisteren naar 'de burger', van buiten naar binnen denken… Sinds Pim Fortuyn is het populairder dan ooit bij de Nederlandse overheid. Diverse ministeries hebben zich daarom de laatste jaren gestort op opinieonderzoek. Ook de media laten zich niet onbetuigd. Er gaat haast geen dag voorbij of er wordt gepeild wat 'het volk' vindt van deze of gene actualiteit…
Moeten we blij zijn met al dat opinieonderzoek? Kan daarmee 'de kloof' worden overbrugd? Dit boek gaat over de vraag hoe wenselijk opinieonderzoek is voor de beleidsvorming van de rijksoverheid. Leidt het tot beter beleid en tot meer vertrouwen in de overheid? Of moeten we vrezen voor een 'u vraagt, wij draaien' democratie?
Maar dit boek biedt veel méér. De vraagstelling vormt het startpunt voor een uitgebreide rondgang langs staatstheorie en politieke filosofie. Klassiekers als Machiavelli, Rousseau, Burke, Tocqueville passeren de revue, maar ook hedendaagse denkers als Lefort, Willke, Laclau en Mouffe. Al deze auteurs blijken – vaak op verrassende wijze – relevant voor een goed inzicht in de rol die opinieonderzoek kan spelen in de hedendaagse representatieve democratie. Bovendien geeft het boek een overzicht van de belangrijke controverses uit de literatuur over opinieonderzoek. Gaandeweg worden vele brandende kwesties aangesneden. Wat meet opinieonderzoek nu eigenlijk? Hoe kan een politicus zulk onderzoek zinvol gebruiken? Wanneer wordt het manipulatie? Is de ongekendheid van de samenleving wel een probleem?
Het betoog wordt geïllustreerd met diverse voorbeelden uit de recente praktijk van de Nederlandse overheid, waaronder twee cases bij de ministeries van Justitie en Onderwijs. Is poll driven government in Nederland realiteit aan het worden? Ook de Belevingsmonitor van het kabinet-Balkenende komt uitgebreid aan bod, en wordt onderworpen aan een kritische bespreking. Aldus geeft het boek een gedetailleerd beeld van the state of the art bij de Nederlandse rijksoverheid.