De positie van burgers, bedrijven en overheid is nu, op de drempel van de 21ste eeuw, fundamenteel anders dan ruim honderd jaar geleden, toen de grondslagen van ons stelsel van sociale zekerheid werden gelegd. Vanaf het begin van de jaren negentig wordt de sociale zekerheid ingrijpend gewijzigd. Privatiseren, decentraliseren, samenwerken en marktconform uitvoeren zijn de sleutelwoorden. Meer arbeidsparticipanten, lagere uitvoeringskosten, minder mensen die een beroep doen op sociale zekerheid en klantvriendelijkheid zijn de resultaten die worden nagestreefd. De veranderingen verlopen moeizaam. Desalniettemin bestaat er grote waardering voor de resultaten die met name vanaf 1993 (Parlementaire enquête) door Lubbers III en Paars I en II zijn bereikt.

In dit boek worden krijtlijnen getrokken voor een nieuw stelsel van sociale zekerheid in de 21ste eeuw; een stelsel dat niet alleenaansluit bij burgers werkOndernemers en bedrijven, maar ook hun ontwikkelingsperspectieven stimuleert. Socialezekerheidsbeslissingen dienen eerst en vooral door veranwoordelijke burgers, werkOndernemers en bedrijven genomen te worden. Volledige privatisering van het stelsel is niet mogelijk en niet wenselijk. Sociale zekerheid van burgers, werkOndernemers en bedrijven leidt tot effectievere en efficiëntere keuzeprocessen dan sociale zekerheid die voor deze actoren wordt georganiseerd door instituten. Vanuit dit perspectief van liberalisering en zelfsturing wordt de rol van de huidige uitvoerings- en toezicht-organisaties een geheel andere. Datzelfde geldt voor de rol van de lokale en landelijke overheid alsook voor de rol van de sociale partners.