Als ons bloeitijdperk een naam moet hebben, laat het dan zijn naar hout en staal, pik en teer, verf en inkt, durf en vroomheid, geest en fantasie. Aldus Huizinga in zijn pleidooi voor een andere minder zelfgenoegzame benadering van Hollands Gouden Eeuw. In een zestal briljante essays laat de grote historicus de lezer zijn verwondering meevoelen, over die tamelijk kortstondige bloei, zijn oorzaken, kenmerken en innerlijke tegenstrijdigheden. In dit boek wil hij niet minder dan de essentie achterhalen van Nederlandse beschaving.
Recensie(s)
NBD|Biblion recensie
Midden in de oorlog, in 1941, liet de toen beroemde historicus Johan Huizinga (1872-1945) een boek verschijnen over de identiteit van de Republiek der Verenigde Provinciën. Het werk was gebaseerd op een in 1932 in Keulen gehouden voordracht. Huizinga wilde het Nederlandse volk de spiegel voorhouden van een tijd waarop het nog steeds trots kon zijn. De boodschap was dat deze staat en dit volk, thans door de Duitse bezetter geknecht, na de oorlog zouden herrijzen. Huizinga was een begaafd stilist, zodat de tekst alleen al treft door zijn schoonheid en de lezer steeds voor aangename verrassingen plaatst. Anton van der Lem zorgde ervoor dat deze heruitgave van de oorspronkelijke tekst voorzien werd van passende illustraties (kleur en zwart-wit), want anders dan wel eens beweerd wordt wist Huizinga heel goed dat het beeld meer kon zeggen dan het woord alleen. Aan de vormgeving is veel aandacht besteed. De visie van Huizinga is thans in veel opzichten verouderd, maar dit werk blijft een klassieker.
(Biblion recensie, Dr. A.C.M. Kappelhof.)