Willem Frederik Hermans' eerste novellenbundel bevat verhalen die thematisch erg veel verwantschap hebben, maar die wat betreft hun uiterlijke vorm sterk uiteenlopen. Droom en werkelijkheid wisselen elkaar in deze bundel af en dat in meer dan één opzicht. Niet alleen staan realistische verhalen naast droomverhalen, ze zijn bovendien elkaars complement.
Moedwil en misverstand bevat al zeer veel van wat op grond van later werk als de thematiek van deze auteur zou worden aangemerkt. De verschillende verhalen uit de bundel zijn dan ook te beschouwen als de segmenten van het grondverhaal - de 'persoonlijke mythologie' - dat Hermans met het publiceren van deze bundel heeft aangesneden en waaraan hij een oeuvre lang zal blijven schrijven.

- Wilbert Smulders in Verboden toegang

De verhalen uit deze bundel behoren tot het vroegste werk van Willem Frederik Hermans. Kwalitatief staan ze dan ook niet allemaal op het niveau dat de schrijver later in zijn werk zal bereiken. Wel is de thematiek die zijn latere romans en verhalen zal beheersen al in sommige verhalen aanwezig. Het thema namelijk van de onkenbaarheid van de werkelijkheid en de chaos, die leven heet. Ook de in later werk voorkomende irrationele elementen zijn al in enkele verhalen herkenbaar. Deze verhalen hebben onderling nauwelijks iets gemeenschappelijk. Eén van de verhalen, Elektrotherapie, beschrijft een vader-zoon verhouding. Dit is één van de weinige verhalen uit Hermans' oeuvre waarin autobiografisch materiaal is verwerkt. Een ander verhaal, Dokter Klondyke, is in naam verwant met vroeger werk van Hermans. De naam Klondyke heeft hij namelijk voor één van zijn eerste publikaties als pseudoniem gebruikt