FALLACI, ORIANA (1929 - 2006)
Niets en zo zij het

Bert Bakker, Amsterdam. 1985. Eerste druk. Paperback (gebrocheerd garenloos). Papieren band. Octavo.

354 pp. 13,75 x 21,25 x 3 cm. 492 gr. Omslagontwerp Gerard Hadders, HW. ISBN-10 9035012363. Oorspronkelijke titel 'Niente e così sia', 1969 Milaan, Rizzoli. Vertaald door Henny Rip. Foto achterplat Piero Raffaelli.


We staan aan de vooravond van de eerste maanlanding, en op aarde gaat men door elkaar af te slachten, net als duizend, tienduizend jaar geleden. Een vrouw, een journaliste, vertrekt naar de oorlog. Zij wordt meteen gecontronteerd met een dramatische fusillade en daarna met een bloedig gevecht in Dak To, een dorpje op de grens van Cambodja en Vietnam. Hier begint haar dagboek dat een jaar uit haar leven beslaat en antwoord probeert te geven op de vraag die een klein meisje haar stelde: 'Wat is het leven eigenlijk?' Dag in dag uit, met de dood steeds om haar heen, gaat de vrouw op zoek naar het bijna onmogelijke antwoord en noteert alles wat ze ziet of hoort, vermengd met haar angst, haar medelijden, haar woede. Er ontstaat een verhaal waarin zich bijna ongemerkt de contouren van een roman gaan aftekenen, een roman rond niet-veroznnen personages: het personage van François Pelou, haar Franse vriend, die haar als een goed geweten de weg wijst het personage van Nguyen Ngoc Loan, de meedogenloze generaal die huilt in haar armen, het personage van Pip, de sergeant die in de strijd zijn geheugen verliest dat zij weer voor hem terugvindt door het weg te werpen, en tenslotte de Amerikaanse soldaten, de Vietcong, de volledig in het absurde spektakel van de oorlog verwikkelde journalisten, het Tet-offensief, het beleg van Saigon, het verdriet dat losbarst in het gruwelijke gebed: 'Geef ons heden ons dagelijks bloedbad, en verlos ons van wat je Zoon ons leerde, want het heeft toch nergens toe gediend en dient tot niets, en zo zij het.'


Het antwoord waarnaar de vrouw op zoek is, vindt ze pas als ze Vietnam heeft verlaten en naar Mexico gaat om een reportage te maken over een studentenopstand. Hier wordt ze, als ooggetuige van de slachting op 2 oktober, getroffen door een salvo uit een machinegeweer.


De vrouw is Oriana Fallaci en het autobiografische boek is meer dan een historisch document, meer dan een uniek dagboek. De oorlog is in feite slechts een door Fallaci gekozen voorwendsel om de harten te peilen van de mensen die naar de maan reizen en elkaar vervolgens afslachten, net als duizend, tienduizend jaar geleden. Dit wrede, wanhopige boek over mensenliefde is een daad van moed: een helse veroordeling en een hartverscheurende smeekbede, gericht tot de mensen die, zoals François haar met een citaat van Pascal herinnert, noch engelen noch beesten zijn maar engelen én beesten. Het is tevens het belangrijkste boek van Oriana Fallaci, het nuttigst. Het zal jongeren boeien en ouderen wellicht irriteren, maar aan allen zal het datgene doorgeven wat Fallaci leerde door haar eigen leven in de weegschaal te stellen: het leven lief te hebben.


Licht vouwspoor op rug en op voorplat. Net exemplaar. In prima staat.



BOOKNUMBER: 11905