Thorsteinn Stefansson schreef zijn levenswerk, de IJslandse roman Als het hart in woorden zingt en deze werd direct na verschijnen bekroond. En terecht, want vanuit honderden, ja duizenden boeken komt deze roman direct naar voren om zijn buitengewoon knap, psychologisch karakter, om zijn beschrijving van de mens ten voeten uit, ditmaal de IJslandse mens, die in diepste wezen ons toch zo na verwant blijkt te zijn.

IJsland is een groot land, maar dunbevolkt. Buiten de stad is er weinig vertier. De boeren werken op het land en gaan ter visvangst. En in hun vrije tijd, 's winters vooral, zitten ze op hun eenzame hofstede en lezen. Zij lezen de boeken, die Brandur, die van nederzetting tot nederzetting, van hofstede naar hofstede trekt en die weet, hoe gezellig het is op de pastorie, hoe hard de gemeentevoogd van Solhöj is. Hij weet van het lot van dwaze Gunna en de uitbestedelingen, en dat de jonge Thorvadur meer doet dan boeken lezen: hij wil ze zelf schrijven.

Dat dit niet zo eenvoudig is als de jongen zich voorstelt, dat hij vechten moet, zowel tegen zijn eigen tekortkomingen als tegen de tegenwerking van zijn omgeving, met dit alles leven we mee. Zijn strijd om een beetje vrije tijd, zijn ongenoegen met zijn vader, zijn vertrek naar de stad, zijn ploeteren om een stukje brood als havenarbeider en melkknecht, zijn ervaringen met uitgevers en tenslotte zijn triomf, waarvan echter, zoals steeds in het leven de glans getemperd wordt door schaduwen.

Vertaling: Dr. Annie Posthumus

trefw: Thorstein Stefanson