Professor Chorus, hoogleraar aan de Rijksuniversiteit in Leiden, onderzoekt in dit werk de totstandkoming van het beeld van 'De nieuwe mens'. Deze ontwikkeling vervolgt hij vooral via de moderne en nieuwste biografie, vanaf 1700. In een helder proza, getuigend van grote eruditie, dat ook voor de leek alleszins begrijpelijk is, analyseert hij bijvoorbeeld Samuel Johnson, Stendhal, Sainte-Beuve, Proust, Maurois, Ludwig, Zweig, Strachey en enkele Nederlandse voorbeelden uit vroeger en later tijd. Dit boek is een logische voortzetting van zijn vorige werken: Het beeld van de mens in de oude biografie en Vormen van zelfkennis, dat belangrijke autobiografieën behandelt. Het is tegelijkertijd van een grote actualiteit, want het toont de groei van het hedendaagse mensbeeld, het model waarnaar ieder van ons gevormd is — ook degene die dat nog niet wist. Deze 'schok der herkenning' kan slechts verrijkend werken.
Inhoud:
1 Het klassieke beeld van de mens
2 Op weg naar het moderne beeld van de mens
3 Boswell's 'Johnson'
4 Stendhal: 1783-1842
5 De kleine, ware feiten
6 De werkwijze van Sainte-Beuve en Taine
7 Proust contra Sainte-Beuve
8 Toepassing van Taine's systeem door dr. Toulouse
9 Maurois''Fleming' en 'Balzac' als voorbeelden van de nieuwe biografie
10 Emil Ludwig en Stefan Zweig
11 Lytton Strachey
12 Licht en schaduw in de Nederlandse biografie
13 De psychoanalytische biografie
14 De makelij van de nieuwe mens
Epiloog
Index van personen