Herman Pleij - Zandgrond
(Prometheus)
ISBN 9053332626
uitgave uit 1994
293 pp paperback
(zo goed als nieuw!)
Staat van het boek: 9.0

Thomas de Soet, journalist, gaat gebukt onder een gelukkige jeugd. Door deze ongebruikelijke handicap, een teveel aan meegekregen warmte, is bij' geneigd de levens van anderen binnen te dringen met een bijna onuitstaanbare drift tot zingeving, troost en verlossing. Dit heeft hem eenzaam gemaakt. De actrice Emma Zoelmond is als kind haar moeder kwijtgeraakt. Zoekend naar houvast heeft ze de herinnering uitgebannen, Anderen laat ze alleen toe als troost 111 een leven dat ze elke dag weer opnieuw moet verzinnen op de planken.

De schok van hun ontmoeting belooft een spectaculaire balans te brengen. Vullen zij elkaar niet perfect aan? Maar Thomas legt Emma een verleden op dat ze niet herkent, en zij berooft hem van zijn mooie rol. In hun pogingen elkaar te bereiken raakt Emma steeds verder gedesoriënteerd. Thomas vlucht meer en meer in het dagboek van zijn grootvader. De moeilijk leesbare aantekeningen weet hij' samen te voegen tot een aangrijpend verhaal over desillusie, wanhoop en een wonderlijk uit de modder opbloeiende liefde in de loopgraven van de Eerste Wereldoorlog. Het verhaal van zijn grootvader lijkt een even simpel als harmonieus leefmodel te bieden. Of is het eerder een surrogaat? Misschien zijn Thomas en Emma eenvoudig verdoemd door hun verleden in Hilversum, die broze stad gebouwd op zandgrond. Waar niets kan beklijven.

Recensie(s)De hoofdpersonen in deze roman zijn onbereikbaar voor elkaar. De journalist Thomas is dankzij een gelukkige jeugd met veel warmte geneigd zijn 'levensgeluk' aan anderen op te dringen. Dat wordt niet altijd aanvaard en stuit bij zijn vriendin Emma op weerstand. Zij heeft in haar jeugd ten gevolge van de plotselinge verdwijning van haar moeder een trauma opgelopen. Het verleden heeft zij uitgebannen en tot een zinvolle toekomst lijkt ze niet in staat. Slechts het hier en nu heeft haar interesse. Dat komt naar buiten bij haar gewoonte alles op plakbriefjes te noteren. In zijn confrontatie met Emma zoekt Thomas vertroosting in het bewerken van de dagboeknotities van zijn grootvader. Deze Anton heeft temidden van oorlogsgeweld en ontberingen een liefdesrelatie gehad. Hoewel de omstandigheden veel beter zijn, lijkt zo'n relatie voor Thomas onhaalbaar. Een boeiende roman die vanuit verschillende gezichtspunten verteld wordt. Daardoor en door de veelal korte, staccato-achtige zinnen is het geen gemakkelijk boek. Pleij is hoogleraar Historische Nederlandse Letterkunde (U. v. A'dam) en heeft verschillende boeiende studies betreffende de Middeleeuwen op zijn naam staan.
(Biblion recensie, Ans Corts.)

Prijs €4,50