Samenvatting; Willem Frederik Hermans


Met Het sadistische universum bevestigde Willem Frederik Hermans zijn reputatie als scheldredenaar nummer één. Briljante essays over Hermans' stokpaardjes Multatuli, Weinreb en Wittgenstein, maar ook verrassende en gemene stukken over pin-up-girls, experimentele romans, de katten van Rome, antipathieke romanpersonages en film. Verder: de monoloog van een anglofoob, de monoloog van een paardenliefhebber, de eerste reis naar Spanje en de zwarte humor van de Baron van Münchhausen. Hermans op zijn best! 'Dit boek is een verzameling prozastukken waar, als je goed kijkt, hier en daar een esseej tussen zit', schrijft Hermans in het 'Vooraf'. 'Wat is een esseej? Het is een opstel waarin andermans boeken worden naverteld zonder namen te noemen, Engelse en Franse schrijvers in het oorspronkelijk worden geciteerd omdat het dan veel mooier klinkt en conclusies worden getrokken die de lezer zelf ook wel had kunnen trekken, als hij daar plezier in had gehad. Ik heb drie maatregelen genomen om hier n
Recensie(s)




'Er is even weinig kans dat marihuana inburgert, als er kans is dat de Darracq 1903 het moderne snelverkeer zal ontwrichten', schreef W.F. Hermans in 1961. Een jaar na Hermans' dood heeft uitgeverij Bezige Bij het goede idee Het sadistisch universum 1 (1964) en 2 (1970) samen uit te geven (de laatste drukken, resp. de 12e en de 4e druk, dateren al weer uit 1979). Iedereen kan nu weer lezen dat niet veel meer van Hermans uitgesproken meningen achterhaald zijn. In bij elkaar ruim 30 essays schrijft Hermans over zijn zeer diverse interesses: van God tot pin-up girls, van het perfide Albion en Markies de Sade, van Huizinga tot de Mormonen, van treinen en vulkanen en van dope tot de experimentele roman. Hermans' bewondering voor eigenzinnige en naar waarheid zoekende schrijvers als Multatuli en Wittgenstein springt in het oog. Zijn stellige en zelfverzekerde stijl houdt ook 'verouderde' onderwerpen (Weinreb) interessant. Aanbevolen ook voor wie Hermans' bekende uitspraak over de mus die in een roman niet van het dak mag vallen zonder dat dat een gevolg heeft, eens in de juiste context wil lezen.
(Biblion recensie, Jos Damen.)