James Miranda Barry


James Miranda Barry was een bekende arts. Zij - want ze was een vrouw - leefde aan het eind van de negentiende eeuw. Ze diende in het leger, en kwam zo nog eens ergens.
Haar verhaal is bijna ongeloofwaardig: zij was een meisje, maar ging al heel jong door het leven als een jongen. Op tien-jarige leeftijd ging hij (laat ik haar zo maar blijven aanduiden, dat doet Patricia Duncker in het boek ook) medicijnen studeren in Edinburgh.
Omdat hij natuurlijk niet uit kon komen voor zijn sekse, was hij voor de mensen die met hem te maken kregen een raadselachtig figuur: was hij misschien homoseksueel, dat hij niet veel voor vrouwen scheen te voelen? In die tijd was dat not-done.
De enige die zijn geheim kende, behalve zijn moeder en pleegvader, is Alice, het keukenmeisje waar hij al jong mee bevriend raakte. Als zij haar leven niet met hem wil delen, maar een eigen carrière na wil streven verlaat Barry Engeland. Eenmaal opgeleid als arts vertrekt James naar de Engelse koloniën, onder andere Kaap de Goede Hoop en Malta. Hij bereikt een vrij hoge positie in het leger. Hij is de eerste die een succesvolle keizersnede verricht, en hij voerde een felle strijd tegen plaatselijke genezers en hun middeltjes.
Pas als hij komt te overlijden, ontdekt men dat hij een vrouw is.


Duncker vertelt in een nawoord waar ze haar informatie vandaan heeft gehaald, en noemt haar boek een 'fictief werk, een aan de verbeelding ontsproten studie van bepaalde aspecten van wat een vreemd leven moet zijn geweest.'
Het is een boeiend verhaal over een vrouw die het zeker niet makkelijk heeft gehad, maar leefde volgens haar eigen keuzes.

ISBN 9068016288 | paperback | 408 pagina's | De Prom | juli 1999
Vertaald uit het Engels door Auke Leistra