“Een theologisch-filosofisch levenswerk dat uit vele duizenden pagina’s bespiegelingen bestaat over God, Jezus, de zin van het leven, de verhouding tussen Jodendom en christendom en de bijzondere rol die de apostel Paulus in deze verhouding heeft gespeeld”, zo omschreef uitgever Rinus van Warven uit Kampen het werk van de 80-jarige Willem Altena uit Genemuiden.De eerste zestig hoofdstukken van Altena’s levenswerk staan in deel 1 van het boek ‘Het Evangelie der Illusies’. Het is vijfenvijftig jaar geleden dat Willem Altena begon aan zijn zoektocht naar de waarheid. “Opgevoed in een traditie van een streng gereformeerde gemeente kwam ik in aanraking met William Shakespeare, die veel wijze dingen had gezegd. Vanuit de gereformeerde gemeente kon ik hier niets mee, maar ik wilde Shakespeare ook niet een schop geven. Hoe nu verder…”, zo geeft auteur Willem Altena zijn dilemma aan waarmee hij op 25-jarige leeftijd werd geconfronteerd.
“Toen begon mijn zoektocht naar de waarheid. Beide visies op het leven, die vanuit de Bijbel en die van Shakespeare, wilde ik verenigen en met beide wilde ik de waarheid vinden. Shakespeare heb ik als model gebruikt om vragen aan de Bijbel te stellen. Daar kwam nog een derde figuur bij, ikzelf. Eigenlijk waren we met z’n drieën en stelden we elkaar vragen over hoe we over onderwerpen dachten.” In de woonkamer van Altena hangt een bordje met de tekst ‘Ik verheug mij in het vinden van één ware gedachte méér dan in het bezit van zeven koninkrijken’. Dit citaat van de Griekse geleerde en filosoof Democritus typeert Willem Altena uit Genemuiden het beste.

In de achterliggende jaren is die zoektocht vertaald in een levenswerk van vele duizenden pagina’s. Het is een werk dat ook al vele jaren onder het stof heeft gelegen, maar nu dan toch in boekvorm is uitgebracht. Zij het ‘slechts’ de eerste zestig hoofdstukken, want er ligt materiaal voor tien delen. “Het is nooit eerder gepubliceerd, omdat alle tien delen één geheel vormen; het kan niet in één boek worden samengevat”, zo legt Altena uit. ‘Het Evangelie der Illusies’ is als een rivier, die in z’n geheel moet worden gevolgd om het voorgaande te kunnen begrijpen. Zo meandert de gedachtestroom van ‘Liefde moeite voor niets’ tot de vraag ‘Wie Jezus was?’ en ‘Paulus als vriend beoordeeld’. Willem Altena werd ook altijd zeer geboeid door de Russische literatuur. “De combinatie van godsdienst met persoonlijk levenservaring in de Russische literatuur is wat ook mij zeer aanspreekt. De Russische literatuur en cultuur heeft mijn genegenheid gewekt”, laat de auteur uit Genemuiden weten. “Maar ondanks William Shakespeare en de Russische literatuur ben ik nooit de Bijbel vergeten.”