Pierre Loti, eigenlijk Julien Viaud (Rochefort, 14 januari 1850 – Hendaye, 10 juni 1923) was een Frans marineofficier en schrijver. Hij baseerde zijn werk vooral op zijn verre reizen, vaak naar exotische landen. Loti kwam uit een familie van zeevaarders. Zijn vader was scheepsarts en zelf koos hij ook voor een studie bij de Marine Impérial te Brest. Na zijn opleiding maakte hij direct twee grote zeereizen en deed onder andere Tahiti aan, waar hij zijn pseudoniem koos.
In 1879 debuteerde Loti met Aziyadé. Literaire roem volgde toen de ‘Nouvelle Revue’ Le mariage de Loti (1880) publiceerde: een autobiografisch verhaal dat zich afspeelde op Tahiti. Het werd in 1883 de basis voor de bekende opera Lakmé van Léo Delibes.
Vanaf dat moment zijn Loti's marineloopbaan en zijn schrijversleven niet meer van elkaar te scheiden. Vrijwel elke reis vormde de aanleiding tot een nieuwe roman of reisimpressie. Met name Turkije inspireerde hem, na Aziyadé onder andere ook voor Les désenchantées (1906). Pêcheur d'Islande (1886, later ook verfilmd) wordt vaak gezien als zijn beste werk.
Loti’s melancholieke romans en reisimpressies hadden veel succes bij een publiek dat op dat moment genoeg leek te hebben van het naturalisme. Hij muntte uit in beschrijvingen van de zee en exotische landen, in een elegante, eenvoudige, soms impressionistisch aandoende stijl. Loti wordt echter een gebrek aan scheppende fantasie verweten, waardoor de intrige vaak niet verder komt dan een liefdesgeschiedenis tussen een zeeofficier en een uitheemse schone. De karakteranalyse is vaak mager. Zijn pessimisme over inheemse beschavingen die door het kolonialisme bedreigd worden, is oprecht maar leidt vaak niet tot echte verdieping.
Loti werd in 1893 lid van de Académie française. In 1910 sloot hij zijn marineloopbaan af, maar tijdens de Eerste Wereldoorlog trad hij tijdelijk weer terug in actieve dienst. Na de oorlog trok hij zich terug in Baskenland en wijdde zich aan zijn jeugdherinneringen en zijn Journal intime. Hij overleed in 1923, op 73-jarige leeftijd. Zijn ouderlijk huis in Rochefort, dat hij zelf ombouwde tot een soort van fantasiewereld in Turkse stijl, vol met curiositeiten, is thans een voor publiek toegankelijk historisch monument.