No. d'édition: 502
No. d'impression: 3232
Parus dans le même collection: Le Coeur d'Amour Épris - Le Livre de la Chasse - Le Livre Sacré de l'Ancienne Égypte

Jean Fouquet (tussen 1415 en 1420 – ca. 1480) was een Frans schilder en miniaturist. Hij combineerde de Vlaamse en Toscaanse stijlen die toen toonaangevend waren met de eigen Franse stijl en werd daardoor de grote vernieuwer van de Franse schilderkunst van de 15e eeuw.
Fouquet was een polyvalente kunstenaar, hij schilderde portretten, landschappen, religieuze werken en verluchtte handschriften, maar hij werkte ook met geschilderd email, schilderde glasramen en maakte ontwerpen voor tapijten. Ook het heraldische werk nam hij voor zijn rekening en hij zette de festiviteiten op voor de koninklijke intochten. Hij was gevestigd in de Franse traditie maar kende de nieuwe trends van zijn tijd. Van Jan van Eyck nam hij het realisme, het luchtperspectief, de behandeling van de atmosferische condities en de gedetailleerde weergave van texturen over, van de Italianen (onder meer Paolo Uccello en Piero della Francesca) de pure vormen en het perspectief.
Hoewel Fouquet in zijn tijd beroemd was en ook in de zestiende eeuw nog vermeld werd door Jean Lemaire de Belges (1473-1515), Jean Thenaud (1480-1542) en Giorgio Vasari (1511-1574), raakt hij daarna snel vergeten. Het duurde tot de negentiende eeuw voor hij door de romantici met hun bewondering voor de middeleeuwen, weer als groot schilder werd herkend. Fouquet was een van de schilders op de tentoonstelling les primitifs français van 1904.
Het meest bekende manuscript dat door Jean Fouquet werd verlucht is het Getijdenboek van Étienne Chevalier. Het werd gemaakt tussen 1452 en 1460 en was een van de mooiste handschriften van de 15e eeuw. Het kon de vergelijking met de Très Riches Heures du duc de Berry en het Turijn-Milaan-Getijdenboek doorstaan, maar spijtig genoeg werd het manuscript in de 18e eeuw uiteen gehaald en ging een groot deel verloren. Van de tekstbladzijden bleven slechts 2 folia gespaard en van de miniaturen 47 stuks. Een belangrijk deel daarvan (40 stuks) wordt vandaag bewaard in het Musée Condé in Chantilly.
Fouquet introduceerde een belangrijke vernieuwing in dit getijdenboek. Hij nam afstand van de versierde marges zodat hij de ganse bladspiegel kon gebruiken voor zijn miniaturen die op die manier schilderijtjes in een boek werden. Hij werd hierin wel voorafgegaan door de anonieme Vlaamse miniaturist van de Vlaamse apocalyps, gemaakt omstreeks 1400. De compositie, ruimtelijke opbouw en het perspectief in de miniaturen getuigen van het meesterschap van Fouquet. Een andere innovatie die Fouquet toepaste in dit getijdenboek is de verdeling van de miniatuur in twee scènes. De bovenste toont het hoofdmotief en de onderste toont secundaire verhalen of drolerieën. Het idee voor deze opbouw zou Fouquet gehaald hebben bij de mysteriespelen, waarbij ook dikwijls meerdere scènes tegelijkertijd werden uitgebeeld.
Het tweede handschrift waarin de versieringen quasi unaniem worden toegeschreven aan Fouquet zijn de Grandes Chroniques de France. Het is een compilatie van historiestukken en eigen werk, dat begonnen werd in opdracht van Lodewijk IX in de Abdij van Saint-Denis omstreeks 1250 en daar werd voortgezet tot de tijd van Karel V. Het exemplaar geïllustreerd door Jean Fouquet is een van de ca. 700 exemplaren die van deze tekst bewaard zijn gebleven. Fouquet illustreerde het begin van elk boek (hoofdstuk) met een miniatuur, in totaal 51 waarvan er twee verloren zijn gegaan.
In dit werk toont Fouquet zich een meester in het afbeelden van massaspektakels. De meeste miniaturen tonen kroningen, banketten, intredes en ontvangsten, rouwplechtigheden en andere ceremonieën aan het koninklijk hof. Fouquet was beperkt in zijn composities door de strikte regie van dergelijke plechtigheden en de hofetiquette die moest worden gerespecteerd. Hij slaagde er niettemin in een prachtig werk af te leveren met mooie landschappen en gebouwen, minutieuze afbeelding van de individuele figuren en groepen en delicate lichteffecten. Het azuur en goud dat veelvuldig in de miniaturen voorkomt kan ook gezien worden als een heraldische verwijzing naar het Franse koningshuis.
(bron: Wikipedia)