De Kijkatlas van Gelderland belicht in 32 gevarieerde onderwerpen een uniek stuk Nederland, waar eerst de Bataven en de Romeinen en later, van de twaalfde tot de zestiende eeuw, de graven en hertogen van Gelre geschiedenis maakten. In de vijftiende eeuw deden dat de hertogen van Bourgondië, en in de zestiende eeuw was het keizer Karel V die, ten tijde van de "Gelderse oorlogen", een stempel drukte op de geschiedenis van het voormalige hertogdom Gelre. De Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) bracht Gelre weinig voorspoed: terwijl in de zeventiende eeuw de Hollandse steden volop bloeiden, veranderden oude Gelderse handelssteden als Harderwijk, Elburg, Nijmegen en Zutphen in stille plaatsen. Harderwijk kreeg in 1648, het jaar van de vrede an Munster, nog wel de Academie van Gelderland binnen haar vesten, maar vanaf dat jaar zijn het geheel andere zaken die vorm zullen geven aan de ontstaansgeschiedenis van de huidige provincie Gelderland. Zo liet aan het eind van de zeventiende eeuw Koning-stadhouder Willem III o pde toen nog woeste en onbegaanbare Veluwe zijn lustslot Het Loo bouwen. Datzelfde Veluwe werd echter pas in de negentiende eeuw getemd door beplanting met sparren en dennen. Vrijwel gelijktijdig deed de verbetering van de waterhuishouding het Gelders rivierengebied uitgroeien tot de fruittuin van Nederland.
In de achttiende en negentiende eeuw vestigden zich welgestelde (edel)lieden op de Zuid-Veluwe en in de Achterhoek. Aangetrokken door het fraaie landschap, de rust en de "frisse lucht" bouwden zij daar fraaie villa's, lustoorden en buitenverblijven. Op een daarvan, het landgoed "De Wildenborch" leefde van 1791 tot 1840 de dichter A.C.W. Staring, die in zijn puntgave gedichten onder meer oude vertellingen uit de Achterhoek doet herleven.
In de twintigste eeuw werd de landelijke rust van Gelderland in de jaren 1944 en 1945 wreed verstoord. Dorpen en steden vielen ten prooi aan de strijd tussen de geallieerden en de bezetter. De hierbij verwoeste binnensteden van Arnhem, Nijmegen, Zutphen en Doesburg werden echter spoedig weer opgebouwd en in dezelfde naoorlogse jaren ontstond gelukkig de gelegenheid de tot dan verwaarloosde buitenplaatsen en kastelen te restaureren. Hetgeen ons nu in staat stelt kennis te nemen van het "rijke" verleden van Gelderland. De twintigste eeuw biedt meer. Wij noemen slechts het ontstaan van het Jachtslot St. Hubertus: een sprookjeskasteel naar een ontwerp van architect H.P. Berlage. En het Openluchtmuseum te Arnhem, waar allerlei objecten van volkenkundige aard bij elkaar zijn gebracht, en Nijmegen, als uitgangspunt voor de Vierdaagse, waar ook De Heilig Land Stichting haar domicilie heeft. Ten slotte Flevoland: het wijde "nieuwe land" vóór de kust van het "oude land", met zijn grote rationeel opgezette agrarische bedrijven. Dat alles maakt de provincie Gelderland "levendig" en verrassend veelzijdig.
De Kijkatlas van Gelderland brengt dit allemaal op een boeiende manier in woord en beeld.