Honderd jaar AWVN
Geheugen van de polder. Arbeidsverhoudingen in vijftig tijdsbeelden is verschenen ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van werkgeversvereniging AWVN. Het boek bestaat uit zes delen, en behandelt in totaal vijftig verschillende onderwerpen. Het eerste deel schetst de arbeidsverhoudingen tot 1919: het jaar van oprichting van AWVN – in eerste instantie als Zaansche Werkgevers Vereniging (ZWV), maar nog voor het einde van 1919 Algemene Werkgeversvereniging (AW-V). In dit deel is er aandacht voor de sociale kwestie, de wettelijke bescherming van kwestbare arbeid van kinderen en vrouwen, de parlementaire arbeidsenquête, de spoorwegstaking, Henri Polak en de oprichting van het NVV. Een belangrijke overweging van de Zaanse fabrikanten om in 1919 hun krachten te bundelen: “Tegenover de vereenigingen van de arbeiders achtte men het gewenscht een vereeniging van werkgevers te vormen, niet om dan gezamenlijk een reactionaire politiek te voeren, doch om bij de voortdurende veranderingen die in loonen en arbeidstijden moesten worden aangebracht, zoveel mogelijk uniformiteit te brengen en te waken tegen het inwilligen van eischen van arbeiderszijde, welke noodgedwongen, of zonder behoorlijk onderzoek toegestaan, op den duur voor de bedrijven niet te dragen zouden zijn”.
In de vijf delen vanaf 1919, steeds verdeeld over tijdvakken van twintig jaar, die volgen, passeren vervolgens tientallen andere ‘snapshots van honderd jaar arbeidsverhoudingen’ de revue. Een greep uit die onderwerpen: de crisis in de jaren dertig, het (zo goed als mislukte) plan van de arbeid, de Duitse bezetting en de wederopbouw, de opkomst en neergang van de verzorgingsmaatschappij, de introductie van de 45-urige werkweek, de opmars van de vrouw op de arbeidsmarkt, de komst van gastarbeiders, de teloorgang van de steenkolenindustrie, de zogeheten brief van de negen ondernemers, het akkoord van Wassenaar, het einde van de industriepolitiek, het begin van de flexibilisering, de Europese arbeidsmarkt anno nu, en de noodzaak om duurzaam-inzetbaarheidsbeleid vorm te geven.
Het boek geeft de lezers bovendien een beeld van hoe AWVN in haar honderdjarig bestaan veranderde van een voornamelijk reactieve club tot de proactieve, vernieuwende, agenderende vereniging die zij nu is.

Geheugen van de polder. Arbeidsverhoudingen in vijftig tijdsbeelden