- het beeld wat je al snel voor ogen hebt als je aan het culinaire verleden van onze voorouders denkt. Maar klopt dat beeld wel? Op feestdagen kwamen uitbundige eetfeesten natuurlijk wel voor, maar wat at men op doordeweekse dagen of in tijden van schaarste en langdurig vasten? Kasteelbewoners waren niet voor niets zuinig en aten gezond en smakelijk. Aan tafel gedroegen de adellijke dames en heren van weleer zich hoffelijk en beschaafd, zelfs in de 'woeste' middeleeuwen.

Kastelenkenner Robbie Dell'Aira kwam er tijdens kunsthistorisch onderzoek in Nederland en Italië achter dat de vele kasteelarchieven een bijzonder rijke en onontdekte bron vormen voor een culinair avontuur. Experimenterend in het Italiaanse Bologna met parelhoen en wild zwijn ondernam Dell'Aira de eerste stappen op culinairhistorisch gebied. Het zou bij terugkomst in Nederland uitmonden in een project waarin hij zich liet adviseren door tal van deskundigen op het gebied van culinaire geschiedenis. Door zijn uitgebreide netwerk in de Nederlandse kastelenwereld had hij ook toegang tot particuliere archieven waarin niet eerder onderzoek verricht kon worden. Aan de hand van die vondsten neemt Dell'Aira u mee naar een aantal bekende en onbekende Nederlandse kastelen en buitenplaatsen waarin het culinaire verleden aan de hand van begeleidende verhalen over excentrieke kasteelbewoners weer tot leven komt. Aan de hand van oude culinaire teksten, waaronder nooit eerder gepubliceerde handschriften uit lang vervlogen tijden, wist hij tal van recepten te reconstrueren om opnieuw te worden bereid én geproefd.
Het Kastelenkookboek biedt de mogelijkheid om kennis te maken met het culinaire verleden van de Nederlandse elite vanaf de late Middeleeuwen tot in het Interbellum. Veel zal bij de hedendaagse proever in de smaak vallen.


Hoe aten ze op de Nederlandse kastelen en buitenplaatsen? De auteur (kunsthistoricus) ontdekte in veel kasteelarchieven geschreven recepten, rekeningen en huishoudboekjes waaruit met enige zekerheid kan worden opgemaakt wat er op tafel kwam. Dat was doorgaans eenvoudige kost, al at men meer vlees, wild en vis dan de gewone burgers; alleen bij feestelijke gelegenheden werd er flink uitgepakt. Ingedeeld per jaargetijde worden steeds drie kastelen of buitenplaatsen kort beschreven met aandacht voor de geschiedenis en de bewoners, vooral de receptenboekjes van de vrouwen, afgewisseld met algemene informatie over etiquette, eetgewoonten en ingredienten. Dan volgen de recepten waarbij duidelijk wordt dat in vroeger tijden zoet en hartig veel meer gecombineerd werden dan nu gebruikelijk. Met een uitgebreide bibliografie, alfabetisch namen- en alfabetisch receptenregister. De recepten (in schreefloze letter gedrukt) zijn met enige ervaring goed uitvoerbaar; ook de ingredienten zijn verkrijgbaar. Veel bijdragen verschenen eerder in 'Kasteelkatern', het periodiek van de Nederlandse Kastelenstichting. Mooi uitgegeven, inspirerend boek voor historisch geinteresseerde, avontuurlijke koks.