Dick Swaab en Victor Lamme zijn bekende Nederlandse vertegenwoordigers van de lobby tegen het bestaan van de vrije wil. Hun boeken, respectievelijk Wij zijn ons brein en De vrije wil bestaat niet, verdedigen in meerdere of mindere mate de stelling dat de mens een willoos wezen is, gedreven door onbewuste impulsen. En hoewel deze polemische boeken als warme broodjes over de toonbank gaan, roept de doemgedachte van het gebrek aan menselijke vrijheid vooral weerstand op bij de lezer. Het is dan ook opmerkelijk dat er tot op dit moment nauwelijks een gefundeerd tegengeluid heeft geklonken.
Herman Kolk neemt stelling tegen de onderzoekers die de mens zowel zijn vrijheid als zijn verantwoordelijkheid lijken te willen ontnemen. In Vrije wil is geen illusie laat emeritus hoogleraar neuropsychologie Herman Kolk ons zien dat de menselijke hersenen wel degelijk tot vrije keuzen in staat zijn. Onze hersenen leren in de loop van het leven wat voor ons belangrijk is en zorgen ervoor dat ons gedrag hierop wordt afgestemd. Hierbij speelt het bewustzijn een veel grotere rol dan door Swaab en Lamme wordt aangenomen. De vrije wil is géén illusie. De mens is vrij en verantwoordelijk voor zijn daden.

Herman Kolk (1944) promoveerde aan de Radboud Universiteit Nijmegen, waar hij later hoogleraar neuropsychologie werd. Een groot deel van zijn professionele leven heeft hij zich gewijd aan het bestuderen van taalstoornissen en het geven van colleges over neuropsychologie en de geschiedenis van de psychologie. Van zijn hand verschenen eerder de boeken Actief en passief bewustzijn. Korte voorgeschiedenis van de cognitieve psychologie en Bewustzijn. Van filosofie naar hersenwetenschap.