Elke onderzoeksvraag heeft recht op de best mogelijke methodologische aanpak. Een goede wetenschapper kiest voor die onderzoeksmethode die het beste aansluit bij de vraag. Alleen zo kom je tot valide, betrouwbare en bruikbare kennis. Het uitvoeren van verantwoord onderzoek vereist dan ook, naast een grote mate van wetenschappelijke kennis en creativiteit, een uitgebreide methodologische gereedschapskist.De vorm van die gereedschapskist hangt af van iemands wetenschapsopvatting. Opvattingen over wat wetenschap is, leiden tot inzichten in wat we kunnen kennen en hoe we kunnen kennen. De opvattingen daarover zijn niet constant. Ze zijn in de loop van de geschiedenis veranderd en bijgesteld, omdat wetenschap verankerd is in een steeds veranderende maatschappelijke, culturele en politieke context. De verschillende inzichten over wat ‘ware kennis’ is, staan centraal in het eerste deel van deze uitgave.Wanneer de vorm bepaald is, moet de gereedschapskist gevuld worden. Zoals bij de timmerman een hamer hoort en bij de metselaar een troffel, zo heeft elke wetenschappelijke discipline haar eigen, toegesneden instrumenten. Als relatief jonge wetenschap heeft de humanistiek behoefte aan methodologisch gereedschap dat recht doet aan haar multidisciplinaire aard. Wat ze nodig heeft, is zo’n moderne ‘multi-tool’. De kenmerken daarvan komen ruimschoots aan bod in De gedachte wetenschap.