Oorlog en muziek zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Naast de krijgshaftige marsmuziek en het Te Deum of het Requiem na afloop van de oorlogshandelingen zijn er tal van andere muzikale uitingen te vinden die een reactie vormen op oorlogsomstandigheden. Eeuwenlang al zingt de soldaat zijn eigen liederen. Ook wordt hij al eeuwenlang aangespoord door strijdliederen die hem helpen herinneren aan zijn patriottische plicht. In iedere oorlog klinken bovendien protestsongs die de misstanden van de oorlogvoering aan de kaak stellen, of populaire volksliedjes die een stem geven aan het verdriet en de gevoelens van hoop en verzet.
Componisten hebben zich daarnaast van oudsher laten inspireren door oorlog. De verklanking van veldslagen in zogenaamde batailles mocht zich lang in een grote populariteit verheugen. Maar ook engagement is een belangrijke inspiratiebron. De westerse muziekgeschiedenis is dan ook veel meer door oorlog getekend dan velen beseffen. Beroemde composities als de Eroïca en Wellingtons Sieg van Ludwig van Beethoven of de Leningrad Symfonie van Dmitri Sjostakovitsj en bekende liederen als het Wilhelmus, de Marseillaise, Lily Marleen en Give peace a chance zijn zonder oorlogsomstandigheden niet denkbaar.
In Muziek, Oorlog & Vrede wordt vanuit verschillende perspectieven een verrassend nieuw licht geworpen op vijf eeuwen wisselwerking tussen oorlog en muziek. Daarnaast geven prominente hedendaagse componisten en dirigenten hun visie op het thema.