Amsterdam heeft een reputatie te verliezen als veilige haven voor vrijdenkers. De stad biedt al eeuwen een vruchtbaar vestigingsklimaat voor kunstenaars, filosofen, schrijvers, satirici, mensen van iedere religieuze of politieke gezindte en hier en daar de nodige dwarsligger, radicaal en rebel.
Ook de Amsterdamse gemeenteraad anno 2021 weerspiegelt deze traditie. Maar liefst veertien partijen, van links tot rechts, van conservatief tot progressief, gaan wekelijks met elkaar in gesprek – en soms in fel debat – over dat ene, gedeelde belang: het welzijn van Amsterdam en alle Amsterdammers.
Hoewel er wel eens gemopper klinkt over ‘versplintering’, met zo veel fracties, en er ook beslist geen onderlinge consensus heerst over wat dat ‘welzijn’ van de stad en zijn inwoners precies behelst, over één ding zijn de volksvertegenwoordigers het wel eens: leve het vrije denken!
Die vrijheid, dat moet gezegd, is niet vanzelfsprekend. Zij staat, ook in Amsterdam, onder druk. Politiek en religieus fanatisme brengen dreiging tegen personen en instanties met zich mee. Tegenstellingen raken online uitvergroot en verhard en dat heeft zijn weerslag op het offline, ‘echte’ leven. Overgevoeligheid, de tegenpool van verharding, zorgt ook voor (zelf)censuur.
Daarom organiseren al die veertien fracties, met daarin 45 volksvertegenwoordigers van allerlei pluimage, in gezamenlijkheid het Vrijdenkersfestival. Deze begeleidende bundel, met een woord vooraf van burgemeester Femke Halsema, bevat hun bespiegelingen op de aloude Amsterdamse traditie van het vrije denken.
Lees vrij!