conditie: kaft op de hoeken wat afgesleten en de rug verstevigd met een bandje. Wat smoezelig door gebruik en wat los in de band. In een paar versjes zijn er later enkele woorden bijgeschreven. Met een inscriptie van een latere eigenaar op de achterzijde van de kaft.

Nelly) Bodenheim (Amsterdam, 27 mei 1874 – aldaar, 7 januari 1951) was een Nederlands illustrator, textielkunstenaar en ontwerper van affiches, boekomslagen en toneelkostuums. Zij is echter vooral bekend als illustrator van kinderboeken. Zij behoorde, samen met onder anderen Ben Wierink, Wilhelmina Drupsteen en Rie Cramer, rond 1900 tot de eerste Nederlandse kunstenaars die vanuit artistieke principes werkten om esthetisch verantwoorde prentenboeken voor kinderen te maken.Nelly Bodenheim en Rie Cramer zouden uitgroeien tot de twee belangrijkste illustratoren van hun tijd. Cramers werk was omvangrijker en vlotter dan dat van Bodenheim, maar het werk van Nelly Bodenheim werd gezien als oorspronkelijker en artistieker. Vooral Bodenheims prentenboeken Handje-Plak (1900) en Het regent, het zegent (1901) zijn bekend gebleven. De bakerrijmpjes met de voor haar kenmerkende zwarte silhouetten, zogenaamde zwart-witjes, werden nog tot in jaren negentig herdrukt. Nelly Bodenheim behoorde tot de groep vrouwelijke kunstenaars die bekend staan als de Amsterdamse Joffers, waartoe verder nog werden gerekend de schilderessen Lizzy Ansingh, Jo Bauer-Stumpff, Ans van den Berg, Marie van Regteren Altena, Coba Ritsema, Suze Robertson, Jacoba Surie en Betsy Westendorp-Osieck. Zij studeerden aan het eind van de 19e eeuw aan de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam. Bodenheim was de enige van de Joffers die niet verder ging in de schilderkunst.
In 1949 kreeg Nelly Bodenheim een grote overzichtstentoonstelling in het Stedelijk Museum Amsterdam. Dit betekende de definitieve erkenning van haar werk.

Haar carrière als succesvol illustrator van kinderboeken begon met de prentenboeken Handje-Plak (1900) en Het regent, het zegent (1901). Uiteindelijk zouden er in totaal 22 boeken met illustraties van haar hand verschijnen, vooral met versjes en liedjes.

Samen met enkele andere Amsterdamse Joffers was Nelly Bodenheim ook betrokken bij de voorbereiding van de tentoonstelling De vrouw 1813-1913 als lid van de commissie voor beeldende kunst. Daarnaast was Bodenheim, samen met onder anderen de schrijver Nienke van Hichtum en de illustratoren Rie Cramer en Berhardina Midderigh-Bokhorst ook lid van de commissie voor kinderlectuur. Op de tentoonstelling De vrouw 1813-1913 werden esthetische prentenboeken geëxposeerd van de toentertijd bekende illustratoren als Ben Wierink, Theo van Hoytema en Nelly Bodenheim zelf. Zij hadden al eerder werk op een tentoonstelling laten zien. Rie Cramer en Wilhelmina Drupsteen debuteerden hier met hun werk

Bodenheim werd sterk beïnvloed door haar leermeester Jan Veth. Hij bracht de ideeën van Walter Crane, een van de grondleggers van de Arts-and-Craftsbeweging, naar Nederland door Cranes boek Claims of Decorative Art (1892) te vertalen. Zijn Nederlandse bewerking Kunst en Samenleving (1893) zou niet alleen een handboek van de Nieuwe Kunst worden, maar ook voor de boekvernieuwing. Crane pleitte onder meer voor een decoratieve eenheid van tekst, illustratie en bladverdeling in een boek. Jan Veth heeft ook als kunstcriticus bijgedragen aan de erkenning van Bodenheim als illustrator. Mede door zijn positieve kritieken was haar naam als illustrator na het verschijnen van Handje Plak en Het Regent het Zegent in één klap gevestigd.

Illustratoren van kinderboeken, zoals Nelly Bodenheim, Bernhardina Midderigh-Bokhorst en Rie Cramer werden ook beïnvloed door het werk van kunstenaars van de Nieuwe Kunst, als Anton Derkinderen, Gerrit Willem Dijsselhoff en Jan Toorop, die ook boeken illustreerden. Weliswaar geen kinderboeken, maar hun ideeën en boekillustraties werkten inspirerend, ook voor illustratoren van kinderboeken.

Bodenheim lithografeerde haar werk meestal niet zelf. Hierdoor was zij afhankelijk van de haar toegewezen steendrukkers, hun technische waardigheden en hun inlevingsvermogen in haar werk. Deze samenwerking leverde bij Groen, groen grasje (1923) een ‘subliem’ resultaat op. Het boek is een mooi voorbeeld van de vooruitgang van de kleurensteendruk in Nederland sinds 1900. Doordat Bodenheim niet zelf met grafische technieken werkte, werd haar werk kritisch bekeken door aanhangers van de Nieuwe Kunst. Door recensenten werden haar vroege prentenboeken vooral beoordeeld als kinderliteratuur, niet als kunstuiting. Haar latere werk, dat expressiever en sprookjesachtiger was, werd wel door de kunstcritici positief besproken.

Groen groen grasje (1923)
In dit ABC-prentenboek combineerde Bodenheim het alfabet met oud-Hollandse kinderrijmpjes. Al tijdens haar leven werd Groen groen grasje beschouwd als haar beste werk.
(bron: Wikipedia)

kinderboeken - kindergedichten - kinderrijmpjes - illustratoren