Niet voor de school maar voor het leven leren wij’ schreef de Romeinse wijsgeer Seneca ruim 2000 jaar geleden. Sindsdien is het een gevleugeld motto geworden dat men overal in het onderwijs tegenkomt. Toch hoeft men maar 5 minuten in een gemiddelde onderwijsinstelling rond te lopen om te bemerken dat de praktijk van alledag precies omgekeerd is: van vmbo tot universiteit leert men vooral voor de school. Studenten leren om een voldoende te halen en wanneer ze die vol-doende gehaald hebben, vergeten ze het geleerde meestal zo snel mogelijk. Want de leerstof is in hun ogen vaak niet erg interessant omdat deze geen antwoord geeft op de vragen die voor hen belangrijk zijn. De school kent een naar binnen gerichte cultuur waarin niet de ervaringen van de studenten maar de school-vakken centraal staan. In zo’n cultuur wordt de vraag ‘Waar heb ik dit nu voor nodig?’ meestal beantwoord met een verwijzing naar nut en noodzaak van een diploma. Het resultaat is dat studenten leren op basis van een extrinsieke moti-vatie, dit ondanks het feit dat de meeste van hun docenten intrinsiek gemotiveerd zijn voor het vak dat zij doceren. Zo wordt school een plaats waar ‘gemiscom-municeerd’ wordt over passie. Dit is niet alleen voor studenten en docenten frus-trerend maar het is maatschappelijk gezien ook problematisch omdat in de 21steeeuw passie (en het voortdurend ontwikkelen van passie) bijzonder belangrijk is. In vrijwel iedere advertentie voor een baan wordt expliciet om passie gevraagd: werknemers moeten een warm kloppend hart hebben voor het werk dat ze ver-richten, de klanten die ze bedienen en het bedrijf waarvoor ze werken. Alleen dan kan er sprake zijn van voortdurende innovaties op basis van kennisproductiviteit, die overleven mogelijk maakt in een door krachtige concurrentie gekenmerkte wereldeconomie. Een leven lang leren is immers onvoorstelbaar als passie, d.i. het gevoel om werkelijk voor iets te gaan, ontbreekt.