Nog niet alle pp. zijn losgesneden. Vrij van inscripties e.d.

Étienne Gilson (Parijs, 13 juni 1884 – Auxerre, 19 september 1978) was een Frans thomistisch filosoof en filosofiehistoricus. Hij doceerde zowel aan de Sorbonne, in Harvard, Toronto als aan het Collège de France en was lid van de Académie française. Hij staat vooral bekend als specialist in de geschiedenis van de middeleeuwse filosofie en als bewonderaar van het werk van Thomas van Aquino.
Leven
In de Eerste Wereldoorlog werd hij tijdens de Slag om Verdun gewond en krijgsgevangengenomen. Gedurende de twee jaar dat hij gevangen zat, hield hij zich onder meer bezig met het leren van Russisch en de filosofie van Bonaventura. Later ontving hij het Croix de Guerre voor het tonen van moed in oorlogsactie.
Gilson doceerde van 1921 tot 1932 middeleeuwse filosofie aan de Sorbonne, waar hij tevoren had gestudeerd. Daarna bezette hij de stoel van middeleeuwse filosofie aan het Collège de France. In 1929 was hij medeoprichter van het Pontifical Institute of Medieval Studies in het Canadese Toronto. Alhoewel hij in de eerste plaats een filosofiehistoricus was, werd hij ook bekend als een van de leiders van de 20e-eeuwse heropleving van het thomisme. In 1946 trad hij toe tot de Académie française.
Werk
Gilson begon het thomisme historisch te onderzoeken. Voor hem was het thomisme niet identiek met scholastiek, maar eerder als een reactie ertegen te beschouwen. Gilson zag de richting waarin de moderne filosofie zich bewoog, namelijk het ‘verworden’ tot een wetenschap, als iets negatiefs. Dit betekende volgens hem immers voor de mens een soort troonsafstand, omdat hij zichzelf alleen nog maar als een stukje natuur kon zien. Dit zou uiteindelijk leiden tot de vernieling van menselijke levens en instellingen. Gilson was ervan overtuigd dat alleen de wederopleving van de filosofie van Thomas van Aquino de mens uit die gevarenzone zou kunnen brengen.
Gilson was een zeer productief en populair schrijver. Zijn veelvuldige publicaties over de geschiedenis van de filosofie, en in het bijzonder over de middeleeuwse filosofie, worden nog steeds veel gelezen en besproken.

Pierre Abélard, gelatiniseerd tot Petrus Abaelardus (Le Pallet bij Nantes, 1079 – in het klooster St. Marcel bij Chalon-sur-Saône, 21 april 1142), was een middeleeuwse Franse theoloog en filosoof die gerekend wordt tot de scholastici. Hij ligt begraven op het kerkhof Cimetière du Père-Lachaise in Parijs.

Abaelardus was op jonge leeftijd reeds iemand met een grote reputatie te Parijs. Eerst was hij leraar in de dialectica en vervolgens docent theologie aan de kathedraalschool van de Notre-Dame.

Abélard is minstens even beroemd vanwege zijn privéleven, waarover een uitgebreide briefwisseling tussen hem en zijn geliefde Héloïse is overgeleverd. Toen de dialecticus lesgaf in Parijs, verwekte hij een kind bij Héloïse, die het nichtje was van de domkanunnik Fulbertus bij wie hij in huis woonde. Abélard bracht Heloïse onder bij zijn zusje in Bretagne om van Astrolabus te bevallen en liet oom Fulbert weten dat hij met Heloïse zou trouwen. Maar dat moest wel strikt geheim blijven, want om wijsbegeerte en godgeleerdheid te mogen onderwijzen moest men kanunnik zijn en met een huwelijk vergooide Abélard zijn kansen daarop. Heloïse wilde daarom niet met hem trouwen. Ze veronderstelde dat hij met haar als echtgenote geen roem zou verwerven. Hij bleef bij zijn voornemen om te huwen en samen reisden ze naar Parijs. Hun zoon bleef in Bretagne achter. Oom Fulbert zou zelfs bij de huwelijksceremonie aanwezig zijn, maar hield zich niet aan zijn belofte zijn mond te houden. Om kletsverhalen uit de wereld te helpen bedacht Abélard een list: Heloïse moest zich terugtrekken in het klooster van Argentueil en het gewaad van een noviet aannemen tot kwade geruchten verstomd waren. Abélard verklaarde intussen dat er van een huwelijk helemaal geen sprake was. Uit wraak liet oom Fulbert hem door twee misdadigers castreren en mochten de geliefden elkaar niet meer zien. Abélard trok naar de abdij van Saint-Denis. Hij genas er van zijn verwondingen en schreef er zijn eerste theologische traktaat, over de heilige drie-eenheid. Boze theologen organiseerden toen in 1121 te Soissons een concilie om hem te veroordelen. Toen hij kwam opdagen ontkwam hij ternauwernood aan een lynchpartij, zijn traktaat werd verbrand en hij werd veroordeeld tot een levenslang verblijf in een klooster. Abélard ontvluchtte ook Saint-Denis en in 1132 een Bretons klooster, waar hij abt was geworden. De bisschop van Troyes ontfermde zich over hem. Op een stuk grond bij Nogent-sur-Seine mocht hij een onderkomen bouwen. Er kwamen studenten en het verblijf werd in steen herbouwd en toegewijd aan de Parakleet, de Heilige Geest als Vertrooster. Na een lange periode geen contact te hebben gehad, begon Héloïse, die eerst non en daarna abdis van het klooster van Argenteuil was geworden, een briefwisseling met Abélard, die in latere tijden een grote bekendheid zou verwerven.
(Wikipedia)