Het erfdeel van Hellas is vergroeid met ons denken, onze gevoeligheid en onze verbeelding. Wel. iswaar noemen wij niet iedere dichter meer een Homeros of Pindaros, en evenmin iedere schone vrouw een Aphrodite of Helena. Maar dit betekent niet dat de tover van de oorspronkelijke Griekse gedachten- en gevoelswereld hiermee voor ons verbroken zou zijn. Integendeel, zij heeft voor ons een oorspronkelijke waardigheid, welke eenvoudig onvergelijkbaar is, maar waarheen wij altijd weer terugkeren om onze maatstaven te toetsen. Homeros is ook voor ons de dichter, en Helena de schone vrouw; daardoor zijn zij onvergankelijk en toch nabij aan onze verbeelding.

Op de achtergrond van ons denken en voelen staan nog immer de vormen en gestalten waarin Hellas de wereld, haar orde, haar pijn en vreugde, heeft zichtbaar gemaakt. Orpheus, de goddelijke zanger, Niobe, de in smart versteende moeder, het noodlot der Atriden: Agamemnoon, Orestes, Iphigeneia, Elektra, en die andere rei van gestalten: Oidipoes, Iokaste, Antigone, zij behoren tot de galerij van levende gestalten, welke onze beschaving als een glanzende kring omgeeft, maar waaraan ook elke periode, elk geestelijk moment dier beschaving nieuwe zin en waarde ontdekt.

Geheimzinnig en roerloos staan de goden van de Olympos en de helden van de sagen om ons heen, tekenen vol mysterie, bezield met een oorspronkelijke levenskracht die uitstraalt naar ieder die zien wil.

Elke mythologie, en de Griekse in het bijzonder, is meer dan een willekeurige hoeveelheid verhalen over goden en hun al dan niet pikante avonturen. Een mythologie is op de eerste plaats uitdrukking van een wereldbeeld. Zij kent haar eigen samenhang wat oppervlakkige tegenstrijdigheid niet uitsluit, omdat ook het wereldbeeld meer aspecten heeft. Zo is de lichtende god Apolloon ook verbonden met
dood en vernietiging, en wordt Orpheus, gestalte der harmonie om wie de wereld vanzelf tot rijke orde groeit, tenslotte toch verscheurd door het furieuze geweld der Bacchanten.
Wat de Griekse mythologie en sagenwereld doet uitsteken boven alle andere mythen, en haar voor ons zo nabij maakt, is de ongeëvenaarde helderheid der figuren en situaties, een helderheid welke het mysterie van de mens in de kosmos niets te kort doet, maar zo dicht tot de geheimzinnige kern nadert dat wij het geheim zelf menen te betasten. Dit verklaart ook wel waarom sinds Hellas dichters en denkers voortdurend teruggegrepen hebben op deze oergestalten om hun gevoelens vorm te geven en hun gedachten uit te drukken. Hoeveel Iphigeneia's
en Antigone's kent de Europese literatuur niet, en werkt de psychologie niet met Narcissus- en Oidipoescomplexen? Wij keren altijd terug tot de bron, tot de oergestalten waarin ons werelddeel voor het eerst de schoonheid en de smart, de verbijstering en het geluk van het leven op aarde gevat heeft.