Iets over de letteren van Dostojewski's hand.
'Dostojewski is een auteur die moeizaam is opgeklommen tot zijn grote hoogte in de letterkunde. Zijn levens-
omstandigheden maakten het hem niet licht om tot het scheppen van werken te komen. Vele van evenwichtige kunst van zijn werken zijn hem in nood en pijn uit de ziel geperst. In het laatste deel van zijn leven komt hij in zijn 'grote' romans tot die hoogtepunten, waarop zijn diepste inzichten in de wereld van mens en God een ont-
roerende uitdrukking krijgen. Wij denken aan het lezen van de Lazarus-geschiedenis in "Schuld en Boete", of aan het bewogen getuigenis van de atheïst Kirillow over de Heer aan het kruis in "De Demonen".
"De Halfvolwassene" behoort tot deze laatste periode van Dostojewski's werk (1875) en is op één na zijn laatste boek. De karakters van de vernederde die tot zelfoverschatting komt (Raskolnikov) en van de innerlijk ongerepte (de 'idioot') evenals de motieven van het gedreven worden ondanks zichzelf en de 'contrapuncktiek' van liefde en haat, hartstocht. en afkeer worden in deze roman op een eigen wijze uitgewerkt.
Zij preludiëren op de figuren van Dostojewski's grootste werk, Mitja, Iwan en Alosja in "De gebroeders Karamazow'.

Iets uit de inhoud van dit boek.
'Aansluitend op wat op deze plaats in het eerste deel van dit boek gesteld is, lijkt het ons wenselijk om op een schijnbaar zwakke zijde in dit werk te wijzen. Is bijvoorbeeld het manoeuvreren met het beroemde Achmakowa-document als een enigszins verouderd romanprocédé te beschouwen? Geenszins, want Dosto-
jetski versmaadt hierbij het procédé door zelfs beroemde schrijvers vaak toegepast. Vragen we ons maar eensof, welk een gelegenheid de schrijver hier geboden wordt, om zijn lezers over de inhoud van dit document en over de wijze waarop Lambert dit onthultnlang in het onzekere te laten. Dostojewski dit schijnbaar ingewik-keld, maar in wezen zo eenvoudig middel niet. Reeds bij de eerste vermelding vanher document worden wij volledig ingelicht omtrent de strekking ervan, zodat de op spanning en verrassingen te zeer verzotte lezer, aanvankelijk ietwat ontnuchterd zou kunnen worden, wijl hij het hele complot reeds doorziet.
Stellen wij ons maar even voor, op welke wijze sommigen van Dostojewski's tijdgenoten - ik denk bijvoorbeeld aan Victor Hugo, omver mindere goden maar te zwijgen - een dergelijk middel zouden hebben uitgebuit, om te erkennen, dat Dostojewski's banale trucjesnegerend, ons redevoert op een tocht, die nog altijd het best als het diepzeeonderzoek van de ziel te kwalificeren valt. Het is dan ook volkomen begrijpelijk, dotale coryfeeën op het terrein der diepte-psychologie hem eenstemmig als hun grootmeester erkennen'.