an 1810 tot 1813 maakte heel Nederland, en daarmee ook Friesland, deel uit van het Franse keizerrijk. Op de valreep van het oude jaar 1811 kreeg iedereen in de mairie Stiens die nog geen achternaam had een verplichte vaste achternaam. Op 30 december verklaarde boer Tjeerd Siedses tegenover de maire dat hij voor zichzelf en zijn vier kinderen de naam ‘Boelstra’ aannam. Zijn vader, die in Stiens een herberg had gedreven, had die naam ook wel gebruikt. Dezelfde dag liet zijn collega-boer Lourens Lourens in het nabije Jelsum trots weten dat hij de wat Frans ogende familienaam ‘Olivier’ niet ter plaatse aannam, maar al sinds jaar en dag voerde. Hij haalde daarom op het voorgedrukte formulier eigenhandig het woord ‘aanneemt’ door en schreef erboven: ‘had’. Dit is de eerste keer dat de namen Boelstra en Olivier in dezelfde historische bron voorkomen! Ruim honderdveertig jaar later, op 27 augustus 1952, richtten de zusters Rigtje en Neeltje Boelstra met hun echtgenoten Jan Wassenaar en Douwe Mattheus Hoogeveen een stichting op ter nagedachtenis aan hun ouders respectievelijk schoonouders Johannes Boelstra (1868-1947) en Grietje Boelstra-Olivier




(1866-1932).” Deze Boelstra-Olivier Stichting bestaat in 2012 zestig jaar. Zij steunt met stipendia en subsidies Friese kunstenaars, studenten en wetenschappers en sinds 1998 bovendien ‘activiteiten op het gebied van cultuur of landbouw in de meest ruime zin’.

De Boelstra-Olivier Stichting is wat je noemt een ‘moderne memoriestichting. Al in de Middeleeuwen richtten vrome en sociaal begane Nederlanders zulke stichtingen op voor de nagedachtenis en het zielenheil van gestorven naaste verwanten — of voor hun eigen zielenheil. Een van de bekendste Friese voorbeelden is het zogeheten ‘St-Christophorileen tot Oldehove’, in 1480 bij testament opgericht door de voorname Leeuwarder burger Gerrit van Berlikum. Met de Hervorming, die honderd jaar later in Friesland werd ingevoerd, veranderde het karakter van deze stichting. Niet de herdenkingsdienst voor het zielenheil van de stichter maar de opleiding van (uiteraard protestantse) geestelijken werd nu het hoofddoel. Inmiddels verleent het ‘leen’ beurzen aan

OR AR = EN + Ben ieden Tr AEN Ar : à ied Utat B an AT ame \ 7 ; X ej i | . a - Bd - | t 5d , Di 4

| Ke dà 1 sé, | | ij . ‚ Zl a |

: - Ì k 1

ti Re . … & 7 In “ RC

/ U: Ì en ar! : £ ö

ee vh

| LEE, B Aer ae |

\ ii e AE NEE 7 - .

wr SE Pal GE : $ aA AF PA _ + 5, Lr „7 a ' : ES ‚ De vier stichters bij de 25-jarige bruiloft van Neeltje en Douwe Hoogeveen. Van links: Jan Wassenaar, Rigtje Wassenaar-Boelstra, Neeltje Hoogeveen-Boelstra en dr. Douwe M. Hoogeveen. Foto: coll. BOS.

2 Sinds de invoering van de Burgerlijke Stand maken vadersnamen (‘patroniemen') geen deel meer uit van de officieel geregistreerde namen. Informeel werden patroniemen op het Friese platteland nog wel gebruikt. Ook in de registers van de Burgerlijke Stand is dít gebruik pas in de loop van de negentiende eeuw verdwenen. Sommige personen die

in huwelijksakten met voornaam en patroniem te boek staan, zijn in hun overlijdensakte alleen met voornaam vermeld. Hier gaan we in beginsel uit van de officiële namen en vermelden we patroniemen alleen waar nodig (tussen haakjes). 3 Koolen, Boelstra-Olivier Stichting. Het archief (hiena: ABOS) wordt bewaard in het Historisch Centrum Leeuwarden. Pd